Effectieve didactiek in leermiddelen - Voorstelling van een kwaliteitskader

Wetenschappers van het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL) van de Thomas More hogeschool hebben op vraag van Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts het eerste kwaliteitskader voor het analyseren van de didactische kwaliteit van lesmaterialen ontwikkeld. Het kwaliteitskader helpt iedereen die lesmateriaal maakt of gebruikt om te kiezen voor hoge didactische kwaliteit. De wetenschappers hebben voortgebouwd op het werk van de Kwaliteitsalliantie, een samenwerkingsverband van de educatieve uitgeverijen, de onderwijsverstrekkers en een reeks andere partners die allemaal willen zorgen voor meer onderwijskwaliteit.  

In oktober 2022 zag de Kwaliteitsalliantie het levenslicht: het eerste structurele samenwerkingsverband tussen onder meer onderwijsverstrekkers, educatieve uitgeverijen en andere partners die werk willen maken van sterkere leermiddelen, in de hoop om zo de onderwijskwaliteit op te krikken. Ze raakten het eens over een lijst met kwaliteitscriteria en een leidraad voor mensen die leermiddelen ontwikkelen. Dat was een primeur en een belangrijke doorbraak, maar het begrip kwaliteit werd wel nog breed ingevuld. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts, die de aanzet gaf voor de Kwaliteitsalliantie, vroeg aan wetenschappers van het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL) van Thomas More om verder te bouwen op het pionierswerk van de Kwaliteitsalliantie en nog concretere handvaten te voorzien voor het onderwijsveld.  

Voor de didactische componenten van lesmateriaal ligt er nu een verder verfijnd en uitgediept kwaliteitskader. Dit kwaliteitskader werkt met 14 indicatoren en is gebaseerd op robuuste wetenschappelijke inzichten. De regierol van het leerproces blijft wel duidelijk liggen bij de leraren zelf. Het kader is niet verplicht, maar als leraren of lerarenteams het gebruiken, kunnen ze de inschatting maken bij welke kwaliteitsaspecten ondersteuning opportuun is. Ze worden daarbij geholpen door een heel concrete handleiding en handige kwaliteitskaarten.  

“De handleiding biedt voor elk van de 14 kwaliteitscriteria de nodige toelichting, maar vooral concrete voorbeelden van hoe het betreffende criterium in een leermiddel kan vertaald worden”, zegt Kim Bellens, senior onderzoeker bij ExCEL. “De kwaliteitskaarten zorgen ervoor dat vakgroepen en schoolteams op een snelle en praktisch bruikbare manier met het kwaliteitskader aan de slag kunnen.” 

“Het werk van de Kwaliteitsalliantie wordt hiermee nog concreter. Dat is belangrijk, want er is een sterke wil om de lat hoog te leggen”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. “Er is bij ouders én bij leraren bezorgdheid over sommige leermiddelen. De overheid kan weinig verplichten of opleggen als het over lesmateriaal gaat, maar we kunnen wel partners samenbrengen rond dezelfde doelstellingen, om zo toch te zorgen voor meer onderwijskwaliteit”.  

UA, KUL en AP koppelen met SOFIA, de online leertool van Acco

Acco, Vlaamse uitgeverij, drukkerij en boekhandel voor en door studenten, koppelt haar leertool Sofia met de online leerplatformen van AP Hogeschool, Universiteit Antwerpen en de Associatie KU Leuven. Binnenkort zullen de studenten van de drie onderwijsinstellingen voor het digitale studiemateriaal van Acco terecht kunnen in het LMS van de hogeschool of universiteit. Studenten vinden zo eenvoudiger al hun online studiemateriaal op één plek terug en docenten kunnen beter op maat van hun studenten werken en hun resultaten opvolgen. Acco is pionier in Vlaanderen met deze aanpak. Lees verder.

Sociale zekerheid: hervorming van de auteursrechten en naburige rechten - Tweede lezing

De ministerraad keurt op voorstel van minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke in tweede lezing een ontwerp van koninklijk besluit goed tot hervorming van de auteursrechten en naburige rechten op het gebied van sociale zekerheid. Het regime van auteursrechten en naburige rechten wordt op fiscaal en sociaal vlak hervormd. Dit zorgt voor administratieve eenvoud voor de organisaties uit de sector en de betrokken overheidsdiensten, zowel bij afhandeling als controle.                                                                   

De vergoeding zal worden beschouwd als inkomsten voor zover volgende voorwaarden vervuld zijn:

  • tijdens de periode van de vier kwartalen van het kalenderjaar mag het bedrag van de toegekende vergoedingen voor auteursrechten en naburige rechten niet meer bedragen dan 30% van de som van:     
  • het totaalbedrag van het loon onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen waarop de werknemer recht heeft
  • het totaalbedrag van de toegekende vergoedingen voor de overdracht of het in licentie geven van auteursrechten en naburige rechten
  • zowel het loon als de vergoeding voor de overdracht of het in licentie geven van de rechten moeten marktconform worden vastgesteld. De werkgever houdt de bewijstukken van
  • de verschillende beoordelingselementen ter beschikking van de RSZ
  • het bedrag van de vergoeding wordt vermeld in de kwartaalaangifte aan de RSZ

Het ontwerp, aangepast aan de adviezen van de Nationale Arbeidsraad en de Raad van State, wordt voor een tweede advies voorgelegd aan de Raad van State.

Goedkeuring curriculumdossiers secundair onderwijs

Een curriculumdossier beschrijft op samenhangende wijze en vanuit onderwijskundig perspectief het geheel van de vorming van een structuuronderdeel secundair onderwijs, en brengt alle doelen samen die van toepassing zijn op dat structuuronderdeel. De Vlaamse Regering beslist nu op basis van de adviezen van het Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS), de Onderwijsinspectie en het departement Werk & Sociale Economie om de curriculumdossiers van het secundair onderwijs terug te sturen naar de onderwijsverstrekkers, die opnieuw de kans krijgen om ze te herwerken conform de regelgeving. Voor elk dossier met een beroepskwalificatie moeten de onderwijsverstrekkers contact opnemen met de betrokken sectoren en hen het curriculumdossier in kwestie voorleggen. Voor elk dossier met een beroepskwalificatie moet er een akkoord zijn van de betrokken sectoren. Wanneer geen consensus wordt gevonden tegen 13 maart 2023 zal AHVOKS een voorstel doen aan de Vlaamse Regering, voor duale structuuronderdelen zal dat samen met het departement Werk en Sociale Economie zijn.

Ontwerpdecreet over Vlaamse toetsen in het onderwijs

Na advies van de Raad van State hecht de Vlaamse Regering haar definitieve goedkeuring aan het ontwerpdecreet over de Vlaamse toetsen in het onderwijs. De Vlaamse toetsen moeten de onderwijskwaliteit versterken en monitoren. Ze moeten toelaten om snel, systematisch en gedetailleerd te weten welke de ontwikkelingen zijn qua leerlingenprestaties in een aantal basisvakken in alle scholen. Het decreet verankert de Vlaamse toetsen in het decreet basisonderwijs, in de Codex Secundair Onderwijs en in het kwaliteitsdecreet. Het decreet bepaalt dat deelname eraan verplicht is en regelt de uitzonderingen op deze verplichting. Het regelt het doel van de Vlaamse toetsen en bepaalt voor welke einddoelen ze gaan ingezet worden. Het ontwerpdecreet wordt nu ingediend bij het Vlaams Parlement.